Traditionele begrafenis.

 

zaterdag 22 okt.

Vandaag naar de begrafenis van een 94-jarige man, de schoonvader van de beste vriend van mr. Ideh in Koko, een plaatsje in Deltastate, drie kwartier rijden van Benin City.

De weg is voor de helft goed berijdbaar, de andere helft puur slecht. Zo rijd je op het goede stuk 120 km/pu., dit houdt ineens op en rijd je op het slechte stuk regelmatig stapvoets, over hard zand, slingerend om gaten en kuilen heen. Omdat het flink regende, waren er enorme plassen zodat je niet kon zien hoe diep een kuil was. Je hoorde dan ook regelmatig een schrapend geluid aan de onderkant van de auto….

Er waren vijf roadblocks, wegversperringen door gewapende politie maar ze deden gelukkig niet moeilijk. Volgens mevr. kwam dat doordat ze mij zagen: naar een oïbo die zwaait en lacht, zwaaien en lachen ze lief terug.

We kwamen aan het eind van de mis binnen en konden nog net het laatste gebed en gezang horen. Vanuit de kerk gingen we met de auto naar een huisje van de overleden man. De kist werd vervoerd in een 4-weel-drive-car en door vier mannen het huisje in gedragen waar men nog even kon kijken. Hierna droegen zij de kist naar het daarvoor gegraven gat in de tuin en lieten het erin zakken. Familie en andere belangstellenden stonden erom heen in de stromende regen. Een priester deed nog een gebed, er werd een schep aarde op de kist gegooid. Op verzoek van de man zelf werd het graf niet vol gestort met zand maar legde men er betonnen platen op. Terwijl een koortje zong werd het geheel afgedekt met cement en direct netjes afgewerkt. Het was een flink diep graf maar er komt niemand anders bij te liggen.

Nadat het graf gedicht was, ging iedereen naar een grote, mooi versierde hal waar tafels en stoelen klaar stonden. Er werd drank rondgebracht en borden met eten, rijst, salade, vis en vlees. Op het podium stond een groep vrouwen klaar om te gaan dansen en er zaten mannen met yambee’s en andere trommels. Na twee toespraken begonnen de vrouwen te zingen en te dansen op Afrikaanse wijze: voorovergebogen, kont naar achteren, kleine pasjes op blote voeten, begeleid door de trommelaars. Het duurde een eeuwigheid en af en toe veranderden ze van danspasjes maar het ritme bleef hetzelfde. Hierna kwamen er drie mannen bij in speciale outfit die traditioneel dansten wat aardig wat weg had van acrobatiek. Dans en muziek kwamen oorspronkelijk uit dit gebied.

Veel mensen waren in het wit gekleed, passend bij het overlijden van een ouder persoon.

Ik liep weer in mijn Afrikaanse outfit. De dames hadden andere schoenen of slippers aangedaan vanwege de blubber. Die sandalen van mij vielen hierdoor niet zo uit de toon.

Omdat in Nigeria de overledenen pas ruim twee weken na overlijden worden begraven, worden de lijken meestal gebalsemd. Net als bruiloften, vinden veel begrafenissen op zaterdag plaats omdat dat voor iedereen het makkelijkst te regelen is.

Ook na de begrafenis kregen we geschenken mee: een (eet)bord met bedankt-voor-uw-komst-sticker op de achterkant, een schrift met op de voorkant een foto van de overledene en naam + geboorte- en sterfdatum en een bedrukte paraplu met dezelfde tekst.

Rijdend door het dorp waren er drie “feest”tenten te zien: 1 begrafenis en 2 bruiloften.

Er zijn kerkhoven maar veel mensen, met name de “upperclass”, willen op eigen terrein, b.v. in de tuin, begraven worden.

Vervolgens reden we naar het landhuis van de familie. Dit ligt aan de rand van het dorp, aan de rivier. Het dorp is klein en ziet er rustig en vredig uit. Iedereen kent iedereen en de sociale controle is groot. Via een grote poort kwamen we bij het landhuis wat veel leek op het huis van de familie in Benin City. Ook hier een visvijver onder de trap naar de voordeur.

Het is een ruim huis met een grote en een kleine zitkamer en vier grote slaapkamers met elk een bed waar wel vier mensen in kunnen slapen. Verder een enorme berg matrassen en matjes zodat je hier makkelijk 30 mensen kunt herbergen.

De familie komt er hooguit 4x per jaar, traditioneel met Kerst, maar als ze er zijn is het feest. Veel vrienden, familie en mensen uit het dorp komen, er is volop eten en drinken en wie wil blijven slapen zoekt maar een plek.

Achter het huis staat een bemande militaire post omdat vanaf de rivier dieven en ander gespuis het land op kunnen komen. Jaren geleden is er ingebroken en de dieven hadden alles wat ze mee konden nemen vervoerd over de rivier.

De bewakers zijn gewapend, er staat een stoel en een soort lage tafel met schuimrubber matje waarop ze kunnen rusten en that’s it. Ze wonen in een klein huis achter het landhuis. Na zes maanden worden ze afgelost. De familie mag tijdens vakanties komen maar niet iedereen kan de reis betalen.

Vanaf het huis naar de rivier is één grote modderpoel met wat stenen en stukken hout achter elkaar gelegd als “pad”. De rivier is zoals je op t.v. en in boeken ziet: uitgestrekt, rustig water, groene oevers en eindeloos uitzicht. Het is er heerlijk stil, je hoort de vogels en ruikt puur natuur. Toen het huis gebouwd werd, slingerden er regelmatig apen in de bomen rondom het huis. Na de bouw van meerdere huizen werd het drukker en zijn de apen verderop gaan slingeren.

Terwijl we bij de rivier stonden kwam een houten kano voorbij gevaren en een watertaxi, een motorboot. Langs de rivier liggen kleine dorpjes en deze taxi is een veel gebruikt vervoermiddel. De heer Ideh vertelde dat het zijn wens is om eenmaal gepensioneerd met zijn boot vanuit Koko via die dorpjes naar Benin City te varen. Dit duurt ongeveer twee dagen.

Teruglopend naar het huis gleed mevr. uit en haar jurk was er niet mooier op geworden!!. Ze maakte een flinke smak maar kon er gelukkig om lachen zodat ik me ook niet in hoefde te houden….. In het landhuis heeft ze een voorraad van alles, dus ook van kleding.

’s Avonds had ze toch flink last gekregen van haar rug en een beurs achterwerk.

Via dezelfde slechte en goede weg reden we terug, even wachten voor een kudde koeien, geen problemen bij de roadblocks w.s. vanwege de eerder genoemde tactiek, PA Jacob boodschappen laten doen op de markt en om 17.30 uur weer thuis.